L-aħbar li l-Gvern mill-1 ta’ Lulju se jniedi proġett pilota f’20 lokalità, biex dawk li għandhom minn 60 sena ’l fuq u d-detenturi tal-blue badge isirilhom il-ġbir ta’ kontenituri tax-xorb bieb bieb, hi pass ’il quddiem. Għal ħafna anzjani u individwi b’diżabilità, ir-ritorn tal-fliexken u bottijiet fil-magni tal-BCRS ifisser vjaġġi twal, basktijiet tqal, u Kjuwijiet – fi kliem ieħor kedda żejda. Din l-inizjattiva, li tippermetti lill-benefiċjarji jċemplu numru, jibbukkjaw il-ġbir, u jirċievu l-vawċer tagħhom fuq il-post, għandha  telimina dan l-iskariġġ żejjed.

Mhux b’kumbinazzjoni li din il-proposta tirrifletti l-appelli li saru mill-UHM Voice of the Workers, li ilha mis-sena l-oħra twissi dwar il-piż inġust li s-sistema attwali tpoġġi fuq l-aktar vulnerabbli. Din l-insistenza għenet biex saret pressjoni u jitwelled dan il-proġett pilota.

Madankollu, filwaqt li dan il-proġett hu pass pożittiv, irridu nirrikonoxxu wkoll problemi potenzjali. L-ewwelnett ta’ min jistaqsi jekk familji li mhumiex eliġibbli għas-servizz jistgħux jibdew jgħaddu l-kontenituri vojta tagħhom lil familji li jikkwalifikaw, u b’hekk jgħabbu żżejjed is-sistema u jnaqqsu l-iskop soċjali tagħha. Jekk imġieba bħal din issir komuni, tista’ tirriżulta f’inġustizzja u ineffiċjenza, u ddgħajjef kemm l-għanijiet ambjentali kif ukoll il-fiduċja fis-sistema.

Hemm ukoll il-kwistjoni tal-ekwità. Il-bqija tal-popolazzjoni—dawk li la huma anzjani u lanqas b’diżabilità—xorta se jkollhom iħabbtu wiċċhom mal-kjuwijiet ħdejn il-magni tal-BCRS. Il-proġett pilota jista’ jkun soluzzjoni temporanja, aktar milli soluzzjoni dejjiem. Pjan aktar komprensiv seta’ naqqas l-ostakli għal kulħadd, mhux biss għal settur tas-soċjetà.

Madankollu, il-proġett pilota jikkonferma fatt importanti: filwaqt li l-Iskemi ta’ Depożitu-Ritorn huma effettivi għall-ambjent—għax irażżnu l-iskart tal-plastik u tal-metall—mhux dejjem ikunu aċċessibbli loġistikament.

Għalhekk tajjeb li jkunu kunsidrati aktar bidliet fosthom sistemi bbażati fuq il-piż tal-kontenituri vojta, jew skedi universali ta’ ġbir bieb bieb. Fl-aħħar mill-aħħar jeħtieġ bilanċ bejn il-ħarsien ambjentali u l-ġustizzja soċjali.

Hekk kif qed noqorbu lejn il-Baġit 2026, nittamaw li dan li-proġett pilota jkun  ta’ xprun biex is-sistema tkompli titjieb u tkun waħda inklussiva, effiċjenti, u fuq kollox ambjentalment b’saħħitha. B’hekk nassiguraw li jkollna sistema msejsa fuq is-sostenibbiltà u s-solidarjetà.