Nindirizzaw dak li qed jinkwieta lil Maltin
Stħarriġ riċenti tefa’ dawl fuq it-tħassib primarju tal-Maltin bħalissa: l-inflazzjoni, l-influss ta’ barranin, il-korruzzjoni, il-konġestjoni tat-traffiku, u l-industrija tal-kostruzzjoni. Dawn il-kwistjonijiet mhumiex biss statistika; huma manifestazzjonijiet tanġibbli tal-ħtieġa urġenti għal governanza effettiva u strateġiji ta’ żvilupp sostenibbli.
L-inflazzjoni hija inkwiet persistenti għaċ-ċittadini Maltin, li tħalli impatt fuq is-saħħa tal-pagi u għalhekk il-kwalità l-ħajja tagħhom. Il-prezzijiet dejjem jogħlew għall-prodotti u s-servizzi essenzjali qed iżidu l-pressjoni fuq il-familji, ikabbru d-differenzi ekonomiċi u jxekklu l-mobilità soċjali. Din hija sitwazzjoni delikata ħafna, li għaliha l-għodod tal-gvern huma pjuttost limitati. S’issa rajna miljuni jintefqu fuq sussidji tal-enerġija u l-fjuwil filwaqt li fl-aħħar ġimgħat il-gvern ħabbar skema maħsuba biex tnaqqas ċertu prodotti tal-ikel sa 15%. Madankollu, ma nifhmux għalfejn sal-lum il-gvern qed jinsisti fil-politika tiegħu li jibqa’ jintaxxa l-kumpens għaż-żieda fl-għoli tal-ħajja (COLA). Iktar ma titwal din l-inġustizzja, iktar se titnaqqar is-saħħa tal-infiq tal-ħaddiema.
L-influss ta’ barranin li jgħixu f’Malta iġib miegħu kemm opportunitajiet kif ukoll sfidi., Migrazzjoni mhux ikkontrollata tpoġġi strapazz fuq is-servizzi pubbliċi, l-akkomodazzjoni, u l-infrastruttura. Hu importanti li jinstab bilanċ biex titħares in-nisġa soċjali u r-riżorsi limitati li għandha Malta. Filwaqt li l-importazzjoni ta’ ħaddiema barranin tista’ tkun is-soluzzjoni fi żmien qasir, din m’għandhiex issir ir-regola f’pajjiż li diġà għandu densità tal-popolazzjoni fost l-ogħla fid-dinja.
Għal darb’oħra il-poplu reġa’ wera ċertu tħassib dwar il-korruzzjoni. Minbarra li tnaqqar il-fiduċja fl-istituzzjonijiet, il-korruzzjoni ddgħajjef is-saltna tad-dritt, u toħnoq it-tkabbir ekonomiku sostenibbli bbażat fuq il-valur miżjud u l-meritokrazija. Il-korruzzjoni twassal biex tikber il-perċezzjoni li l-liġi hija b’saħħitha ma’ min hu dgħajjef u dgħajfa ma’ min hu b’saħħtu.
Il-problema tal-konġestjoni tat-traffiku saret waħda li tolqot eluf ta’ Maltin b’mod regolari u qed twassal f’ħela ta’ ħin, żieda fit-tniġġis, u perikli għas-sigurtà fit-toroq. Is-sitwazzjoni qed tiġi iggravata minn ppjanar ħażin, nuqqas ta’ koordinazzjoni u dewmien esaġerat biex jitlestew ix-xogħlijiet infrastrutturali. S’issa ma ġew implimentati l-ebda miżuri tanġibbli li jistgħu serjament jipperswadu lin-nies biex ma jużawx il-karozza tagħhom.
Qed jitqajjem ukoll tħassib dwar l-espansjoni mgħaġġla tal-industrija tal-kostruzzjoni fir-rigward tas-sostenibbiltà ambjentali, u l-preservazzjoni tal-wirt kulturali. Żvilupp bla rażan, qed jeqred s-sbuħija naturali tal-gżira, u jikkomprometti l-wirt storiku tagħha. Huwa imperattiv li jkun hemm regolamenti stretti, jiġu infurzati prattiki ta’ użu responsabbli tal-art, u li jiġu involuti l-partijiet interessati f’inizjattivi ta’ żvilupp sostenibbli biex jintlaħaq bilanċ bejn it-tkabbir ekonomiku u l-preservazzjoni ambjentali. Ma nistgħux nibqgħu nirvinaw l-ambjent tipiku tal-bliet u l-irħula tagħna.
Malta tinsab f’mument kritiku li jitlob azzjoni kollettiva, tmexxija b’viżjoni, u impenn bla waqfien għall-ġid komuni. Il-problema h li l-ġid komuni jidher li m’għadu komuni xejn u sar pjuttost rari fejn il-kilba għall-flus saret tisboq kull prijorità oħra!