Il-Parlament Ewropew approva l-ħolqien ta’ korp ġdid tal-UE biex isaħħaħ l-integrità, it-trasparenza, u r-responsabbiltà fit-teħid tad-deċiżjonijiet Ewropew.

Il-ftehim intlaħaq bejn il-Parlament, il-Kunsill, il-Kummissjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja, il-Bank Ċentrali Ewropew, il-Qorti Ewropea tal-Awdituri, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, u l-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni. Dan jipprovdi għall-ħolqien konġunt ta’ Korp ġdid għall-Istandards Etiċi. Dan il-Korp se jiżviluppa, jaġġorna, u jinterpreta standards minimi komuni għal kondotta etika, u jippubblika rapporti dwar kif dawn l-istandards ġew riflessi fir-regoli interni ta’ kull firmatarju. L-istituzzjonijiet li jipparteċipaw fil-Korp se jkunu rappreżentati minn membru anzjan wieħed u l-pożizzjoni ta’ President tal-Korp se jduru kull sena bejn l-istituzzjonijiet. Ħames esperti indipendenti se jappoġġjaw il-ħidma tiegħu u jkunu disponibbli għall-konsultazzjoni mill-istituzzjonijiet u l-korpi parteċipanti dwar dikjarazzjonijiet standardizzati bil-miktub, inklużi dikjarazzjonijiet ta’ interess.

Spinta ta ‘suċċess għall-funzjonijiet ta’ għassies

Il-Parlament kien rappreżentat fin-negozjati mill-Viċi President Katarina Barley (S&D, DE), President tal-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali Salvatore De Meo (PPE, IT), u r-rapporteur Daniel Freund (Ħodor/EFA, DE). Huma tejbu b’mod sinifikanti l-proposta tal-Kummissjoni, deskritta bħala “mhux sodisfaċenti” mill-MPE f’Lulju 2023, billi żiedu mal-kompiti tal-esperti indipendenti l-kompetenza li jeżaminaw każijiet individwali u joħorġu rakkomandazzjonijiet. Il-ftehim ġie approvat mill-Konferenza tal-Presidenti.

L-ewwel pass biss

Ir-rapport (approvat bi 301 vot favur, 216 kontra, u 23 astensjoni) jenfasizza li t-teħid tad-deċiżjonijiet finali jaqa’ fuq il-firmatarji u li kull konsultazzjoni tal-esperti indipendenti dwar każ individwali tibda b’talba minn firmatarju. Il-MPE jirrimarkaw ukoll li d-dikjarazzjonijiet tal-interessi finanzjarji tal-Kummissarji nnominati għandhom bħala regola jkunu soġġetti għal eżaminazzjoni mill-esperti indipendenti.

Il-Parlament itenni l-impenn tiegħu li jiżviluppa l-korp indipendenti tal-etika fil-futur sabiex ikun kapaċi jwettaq investigazzjonijiet fuq inizjattiva tiegħu stess u li joħroġ rakkomandazzjonijiet għal sanzjonijiet. Korp bħal dan għandu jkun magħmul minn esperti indipendenti bħala membri sħaħ, u jkopri membri tal-istituzzjonijiet u l-korpi tal-UE qabel, matul, u wara l-mandat jew is-servizz tagħhom, kif ukoll il-persunal. Il-MPE huma diżappuntati li l-Kunsill Ewropew irrifjuta li jingħaqad mal-ftehim, u jiddispjaċih għan-nuqqas ta’ rieda tal-Kunsill li jippermetti lill-Korp ikopri tal-inqas ir-rappreżentanti fil-livell ministerjali tal-Istat Membru li jkollu l-Presidenza tal-Kunsill, u jipprovdi argumenti kontra r-raġunament rilevanti.

It-test jinkludi l-pożizzjonijiet tal-Parlament dwar id-dispożizzjonijiet ta’ finanzjament, il-kriterji għall-ħatra tal-esperti bbażata fuq kunsens, il-mogħdijiet legali eżistenti għall-ġbir tal-informazzjoni tal-Korp, u l-modalitajiet tal-ħidma tal-esperti indipendenti. Hija tistabbilixxi wkoll il-ħtieġa li l-Korp imexxi bl-eżempju billi jippubblika l-informazzjoni tiegħu relatata max-xogħol f’format ta’ data miftuħa li jinqara mill-magni aċċessibbli għaċ-ċittadini, filwaqt li jipproteġi l-privatezza tal-individwi kkonċernati sa punt xieraq, u l-preżunzjoni tal-innoċenza.

Fl-aħħar nett, il-MPE jenfasizzaw il-ħtieġa li jiġi definit kif se jiġi determinat il-mandat tal-Viċi President (u l-membru supplenti) li jirrappreżenta l-Parlament, u li jiġu stabbiliti mekkaniżmi ta’ responsabbiltà (li għandhom jinkludu l-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali) biex jiġi żgurat li l-MEPs ikollhom vuċi fl-iżvilupp ta’ standards li se jkunu japplikaw għalihom stess.

Il-passi li jmiss

Il-ftehim jeħtieġ li jiġi ffirmat mill-partijiet kollha qabel ma jkun jista’ jidħol fis-seħħ. Il-ftehim se jiġi rivedut tliet snin wara d-dħul fis-seħħ tiegħu biex itejjeb u jsaħħaħ il-Korp.