Liġi għall-allat u liġi għall-annimali
Id-deċiżjoni li l-Gvernatur tal-Bank Ċentrali ta’ Malta, Edward Scicluna, jiġi sospiż b’paga sħiħa fl-sakemm jgħaddi ġuri qanqlet kontroversja kbira. Dan l-arranġament huwa mistenni li jestendi fuq diversi snin, minħabba li l-proċeduri fil-qrati Maltin jieħdu fit-tul. L-akkużi ta’ frodi u miżapproprjazzjoni relatati mal-ftehim tal-Vitals li dwarhom qed ikun akkużat Scicluna huma gravi. Filwaqt li iddikjara li mhux ħati, il-gvernatur jista’ jqis ruħu ixxurtjat meta mqabbel ma’ oħrajn li ffaċċjaw akkużi simili fosthom Chris Fearne.
Dan tal-aħħar għażel li jirriżenja mill-kariga tiegħu fil-kabinett u r-rwol tiegħu bħala deputat mexxej. Id-deċiżjoni tiegħu ġiet imfaħħra ħafna bħala mossa fl-interess nazzjonali. Ironikament, dan fisser li Fearne ħallas prezz ferm ogħla.
Sitwazzjoni bħal din tqajjem diversi mistoqsijiet. Il-mod kif kien trattat Scicluna jikkuntrasta bil-kbir mad-destin ta’ persuni pubbliċi oħra f’ċirkostanzi simili. Mhux biss. Li kieku dan kollu ġara lil xi ħaddiem ieħor ħaddiem ieħor, f’livell iktar baxx, x’kienet se tkun il-probabbilta li jingħata l-istess trattament? X’aktarx kien jitkeċċa bla kliem u bla sliem, waqt li ħaddieħor saħansitra ngħata ċ-ċans jitla’ jiddefendi ruħu fil-Kabinett.
L-implikazzjonijiet ta’ dan kollu huma profondi. Dan għax qed jintbagħat messaġġ li hemm ġerarkija fejn dawk b’saħħithom u li għandhom ċertu konnessjonijiet igawdu privileġġi u protezzjoni li ċittadini ordinarji m’għandhomx. Din mhix biss kwistjoni ta’ perċezzjoni. Hija kwistjoni fundamentali ta’ ġustizzja. Jekk is-soċjetà tagħna verament issostni l-prinċipji tal-ugwaljanza quddiem il-liġi, allura tali diskrepanzi ma jistgħux jiġu tollerati.
Barra minn hekk, il-preċedent stabbilit bil-każ ta’ Scicluna jista’ jkollhom riperkussjonijiet fit-tul. Jista’ jnaqqas il-fiduċja pubblika fl-istituzzjonijiet tagħna u jqanqal xettiċiżmu dwar l-integrità tas-sistemi politiċi tagħna. Jekk il-pubbliku jifhem li hemm sett ta’ regoli għall-klikka ta’ nies u regoli differenti għall-kumplament, il-pedamenti tad-demokrazija jistgħu jiġu mminati.
Il-gvern irid jieħu din l-opportunità biex jirrifletti fuq l-implikazzjonijiet usa’ tad-deċiżjoni tiegħu. Huwa kruċjali li jiġi żgurat li l-individwi kollha, irrispettivament mill-pożizzjoni tagħhom, ikunu soġġetti għall-istess standards ta’ responsabbiltà u ġustizzja. Dan jinkludi li jiġu kkunsidrati mill-ġdid it-termini tas-sospensjoni ta’ Scicluna u li jiġu allinjati aktar mill-qrib ma’ dawk imposti fuq ħaddieħor f’sitwazzjonijiet simili.
Fl-aħħar mill-aħħar, l-għan għandu jkun li titrawwem kultura ta’ trasparenza u ġustizzja li ma tkunx b’xi mod marbuta mal-affiljazzjonijiet politiċi u l-istatus soċjali. Hekk biss nistgħu nittamaw li nerġgħu nġibu l-fiduċja tal-pubbliku fl-istituzzjonijiet tagħna u niżguraw li l-ġustizzja ma tkunx biss fuq li-karta, iżda realtà ħajja għal kulħadd.
L-essenza ta’ din il-kwistjoni tinsab fil-ħtieġa li tinżamm l-integrità u l-awtorità morali tal-Bank Ċentrali ta’ Malta. Ir-rwol tal-Gvernatur huwa kritiku biex tiġi żgurata l-fiduċja pubblika fis-sistema finanzjarja. Bil-liġi, il-gvernatur jista’ jitneħħa jekk ma jibqax jissodisfa l-kundizzjonijiet meħtieġa biex jaqdi dmirijietu. Li tiffaċċja proċess kriminali waqt li tkun fil-kariga bla dubju tikkomprometti dawn il-kundizzjonijiet, u titfa’ dell fuq l-istituzzjoni.
Il-Bank Ċentrali, bħala regolatur ewlieni tas-settur bankarju, irid jopera mingħajr ebda ħjiel ta’ impropjetà. Li Scicluna jitħalla jibqa’ bil-paga sħiħa sakemm isir proċess fit-tul mhux biss idgħajjef l-istituzzjoni iżda wkoll joħloq preċedent perikoluż għal kif l-allegazzjonijiet ta’ mġieba ħażina jiġu ttrattati fl-ogħla livelli tal-gvern.