Is-serqa ta’ 200 kilo mill-kwartieri tal-Forzi Armati f’Ħal Safi kien xokk qawwi. Kienet ġrajja li donnha rajniha f’xi film dwar serqa sofistikata, li tinvolvi kunsinna ta’ reżina tal-kannabis—b’valur ta’ madwar €600,000. Bil-kemm jitwemmen il-fatt li s-serqa saret minn taħt imnieħer il-Forzi Armati. Din ma kinitx serqa kwalunkwe ta’ xi oġġett żgħir u bla sinifikat; dan kien att kriminali deliberat li espona bl-aktar mod goff nuqqasijiet serji fil-protokolli tas-sigurtà u n-nuqqas ta’ superviżjoni interna.

Is-serqa, tikkonferma difett fundamentali: id-droga suppost kienet taħt kundizzjonijiet stretti u ma kellhiex tkun aċċessibbli jekk mhux għal ċirku ristrett ta’ nies. Il-volum kbir ta’ droga misruqa—biżżejjed biex jimla aktar minn bagalja kbira tas-safar jekk mhux tnejn—jindika li l-operazzjoni kienet ippjanata bir-reqqa u mwettqa fuq informazzjoni li ġiet minn ġewwa. Il-fatt li informazzjoni dettaljata dwar il-post u l-ħażna ta’ din id-droga kienet żvelata hi kundanna ċara għall-prattiki eżistenti. Kif irrappurtat minn diversi mezzi tax-xandir, il-loġistika ta’ din is-serqa li kienet tinvolvi l-ħabi u t-trasport din il-kwantità kbira ta’ droga setgħet biss tkun suċċess, għax kien hemm min kellu aċċess għal zoni ta’ sigurtà għolja.

L-impatt politiku u r-responsabbiltà

Madankollu, il-konsegwenzi ta’ dan il-falliment imorru lil hinn minn ksur tas-sigurtà. Kif kien mistenni kien hemm riperkussjonijiet  fuq livell politiku. Il-Ministru tal-Intern, Byron Camilleri, li għandu r-responsabbiltà tas-sigurtà nazzjonali, offra r-riżenja tiegħu wara din is-serqa—pass li ħafna rawh bħala ammissjoni ta’ responsabbiltà għal sistema li m’għandhiex kienet tippermetti xi ħaġa bħal din. Madankollu, id-deċiżjoni tal-Prim Ministru li jirrifjuta dik ir-riżenja kompliet tqanqal il-kontroversja  u l-kritika filwaqt li nisslet id-dubji dwar il-mod kif f’Malta tinġarr ir-responsabbiltà politika.

Din kienet daqqa ta’ ħarta kbira għaċ-ċittadini, għax dawk fdati bir-responsabbiltà biex jipproteġu s-sigurtà nazzjonali u l-ordni pubbliku jidhru li qed għandhom ċertu livell ta’ protezzjoni aktar minn kumplament tal-poplu mill-konsegwenzi ta’ fallimenti sistematiċi. Filwaqt li l-pulizija rnexxielhom isibu 85 kilogramma mid-droga misruqa u saru diversi arresti, dan ftit li xejn jagħti serħan il-moħħ lill-poplu. Pjuttost, jenfasizza kemm it-trasparenza u r-responsabbiltà huma kruċjali jekk irridu nirbħu mill-ġdid il-fiduċja fl-istituzzjonijiet tagħna.

Investigazzjoni li m’għandhiex ittawwal iż-żejjed

Hemm bżonn urġenti ta’ investigazzjonijiet fil-fond li janalizzaw kull aspett tal-każ—kemm jekk il-falliment seħħx fi ħdan il-Forzi Armati, l-Aġenzija tas-Servizzi tal-Qrati, jew kwalunkwe ħolqa oħra f’din il-katina ta’ nuqqasijiet. L-investigazzjonijiet m’għandhomx ikunu limitati biex toħroġ il-verità wara dan l-att kriminali, iżda għandhom jidentifikaw ukoll kull tip ta’ kollużjoni jew negliġenza li seta’ kien hemm. L-integrità tal-forzi tas-sigurtà tagħna u s-sigurtà tal-komunitajiet tagħna jiddependu fuq dan.

Fl-aħħar mill-aħħar, dan l-inċident mhuwiex biss falliment loġistiku; huwa tradiment serju tal-fiduċja pubblika. Il-membri tal-korpi dixxiplinati tagħna—pulizija, uffiċjali tad-dwana u persunal tas-sigurtà—li kuljum jirriskjaw ħajjithom fil-ġlieda kontra t-traffikar tad-droga, jistħoqqilhom appoġġ b’saħħtu u rikonoxximent ġust għall-isforzi tagħhom, u mhux li jkunu mminati.

Hekk kif Malta qed tissielet mal-konsegwenzi ta’ dan l-iskandlu, huwa essenzjali li l-mexxejja tagħna jagħtu prijorità lir-responsabbiltà, isaħħu l-miżuri ta’ sigurtà u jiżguraw li serqa bħal bħal din qatt ma terġa’ sseħħ. Hu biss b’dan il-mod li l-pajjiż jista’ jibda jfieq u terġa’ tiġi restawrata l-kredibilità fl-istituzzjonijiet pubbliċi tagħna.